ناپروکسن(Naprosyn)(ATC Code: M01AE02)
ناپروکسن یک داروی ضد التهاب غیراستروئیدی (NSAID) است که برای درمان دردهای عضلانی، آرتریت، دردهای قاعدگی، تب و التهاب کاربرد دارد. عملکرد آن از طریق مهار تولید پروستاگلاندین‌ها است.
توضیحات
ناپروکسن از دسته داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (NSAIDs) و مشتق اسید پروپیونیک است. این دارو با مهار غیر انتخابی آنزیم‌های سیکلواکسیژناز (COX-1 و COX-2)، از تولید پروستاگلاندین‌ها جلوگیری می‌کند؛ ترکیباتی که در ایجاد درد، التهاب و تب نقش کلیدی دارند. ناپروکسن به‌طور گسترده برای کنترل دردهای مزمن مانند آرتریت روماتوئید، استئوآرتریت، نقرس و همچنین دردهای حاد مثل درد دندان، سردرد، درد عضلات و درد قاعدگی استفاده می‌شود. این دارو دارای اثرات ضد درد (analgesic)، ضد التهاب (anti-inflammatory) و ضد تب (antipyretic) است. ناپروکسن نسبت به برخی دیگر از NSAIDها (مثل ایبوپروفن) دارای نیمه‌عمر طولانی‌تری است، بنابراین میتواند با دفعات مصرف کمتر، اثربخشی مناسبی داشته باشد. به همین دلیل برای برخی بیماران مصرف آن راحت‌تر است. با این حال، ناپروکسن همانند دیگر NSAIDها دارای خطرات و عوارض خاص خود است. مهم‌ترین نگرانی‌ها شامل مشکلات گوارشی (زخم یا خونریزی معده)، افزایش خطر بیماری‌های قلبی‌عروقی، و آسیب کلیوی در مصرف طولانی‌مدت است. در صورت وجود بیماری‌هایی مانند فشار خون بالا، نارسایی کلیه، سابقه سکته یا بیماری‌های قلبی باید با احتیاط استفاده شود. همچنین مصرف آن در سه‌ماهه سوم بارداری ممنوع است.
مواد تشکیل دهنده
ماده فعال: Naproxen (C14H14O3) دیگر اجزا: ممکن است شامل لاکتوز، نشاسته، ژلاتین، منیزیم استئارات، سیلیکا، رنگ خوراکی، شیرین‌کننده‌ها (در شربت) و مواد پوشش‌دهنده باشد
نحوه مصرف
خوراکی (دهان) مقعدی (شیاف) تزریقی (در برخی کشورها)
فارماکولوژی
مکانیزم اثر: مهار COX-1 و COX-2 شروع اثر: 1 تا 2 ساعت پس از مصرف نیمه‌عمر: حدود 12-17 ساعت متابولیسم: کبدی دفع: کلیوی
شکل دوز در دسترس
قرص خوراکی کپسول قرص‌های با رهش طولانی (ER) شربت شیاف (در برخی کشورها) سوسپانسیون خوراکی
واحد اندازه گیری دارو
میلی‌گرم (mg) میلی‌لیتر (mL) برای شربت
اوردوز
علائم: خواب‌آلودگی، تهوع، درد شکمی، خونریزی گوارشی، تشنج درمان: علامتی، شستشوی معده، مراقبت بیمارستانی
اطلاعات نسخه گیری
دوز پایین: ممکن است بدون نسخه باشد (بسته به کشور) دوز بالا یا فرم‌های خاص: با نسخه پزشک در کودکان باید بر اساس وزن و نظر پزشک تجویز شود
نحوه پذیرش نسخه
با نسخه پزشک عمومی یا متخصص در داروخانه‌های عمومی و بیمارستانی قابل تهیه است
خطرات
مصرف خودسرانه دارو به شدت خطرناک است و ممکن است منجر به عواقب برگشت ناپذیری شود لطفا قبل از مصرف هرگونه دارو حتما با یک پزشک مشکل خود را مطرح نمایید
خطرات مصرف با الکل
افزایش شدید خطر خونریزی معده و روده افزایش احتمال آسیب کبدی توصیه می‌شود از مصرف همزمان الکل با ناپروکسن خودداری شود
خطرات مصرف در دوران شیردهی
ناپروکسن ممکن است به میزان اندکی وارد شیر مادر شود مصرف کوتاه‌مدت معمولاً ایمن است ولی توصیه می‌شود با نظر پزشک انجام شود
خطرات مصرف در دوران بارداری
در سه‌ماهه اول و دوم با احتیاط مصرف شود در سه‌ماهه سوم ممنوع است؛ ممکن است باعث بسته شدن مجرای شریانی جنین و اختلالات قلبی شود
تداخل غذایی
برای کاهش عوارض گوارشی، بهتر است همراه غذا یا شیر مصرف شود از مصرف همزمان با آسپرین، سایر NSAIDها و مکمل‌های پتاسیم خودداری شود
دیگر خطرات
زخم و خونریزی گوارشی نارسایی کلیه در مصرف مزمن افزایش خطر حمله قلبی و سکته مغزی واکنش‌های حساسیتی شدید تداخل با داروهای ضدانعقاد، ضدافسردگی، دیورتیک‌ها و داروهای قلبی
عوارض جانبی
سوزش معده، تهوع، استفراغ زخم یا خونریزی گوارشی سردرد، سرگیجه خواب‌آلودگی افزایش فشار خون واکنش‌های آلرژیک (کهیر، تنگی نفس) اختلال در عملکرد کلیه یا کبد در مصرف طولانی‌مدت
موارد مصرف
آفتاب سوختگی
آفتاب سوختگی عارضه‌ای است که باعث التهاب، قرمزی و احساس درد و گرمای زیاد هنگام لمس ناحیه‌ای از پوست می‌شود. معمولاً ظرف چند ساعت پس از قرارگرفتن بیش‌از‌حد در معرض اشعه ماوراء بنفش (اشعه UV) خورشید یا منابع مصنوعی مانند سولاریوم ظاهر می‌شود. بیشترین خطر بروز آفتاب سوختگی در هنگام ظهر است که خورشید مستقیماً بالای سر شما قرار دارد.
آندومتریوز
آندومتریوز بیماری‌ای مزمن و التهابی است که در آن بافتی مشابه بافت داخلی رحم (اندومتر) در خارج از رحم رشد می‌کند. این بافت میتواند باعث درد، ناباروری، خونریزی‌های غیرطبیعی و سایر مشکلات شود.
اسپوندیلیت آنکیلوزان
پوسیدگی دندان
پوسیدگی دندان (Dental Caries) یک بیماری شایع دندانی است که در اثر فعالیت باکتریهای دهان، تخریب مینا و عاج دندان رخ میدهد. این مشکل با تشکیل پلاک دندانی، تولید اسید و در نهایت ایجاد حفره در دندان همراه است. در صورت عدم درمان، پوسیدگی میتواند به عفونت، درد شدید و حتی از دست دادن دندان منجر شود.
سینوزیت
سینوزیت به التهاب یا عفونت سینوس‌های اطراف بینی گفته می‌شود که میتواند حاد، تحت‌حاد یا مزمن باشد. این بیماری با علائمی مانند گرفتگی بینی، درد صورت، ترشحات غلیظ بینی، سردرد و کاهش بویایی همراه است. اغلب پس از سرماخوردگی یا آلرژی رخ میدهد.