گایافنزین(Guaifenesin)(ATC Code: R05C C06)
گایافنزین یک داروی خلط‌آور است که به شل کردن خلط و افزایش حجم آن در راه‌های هوایی کمک می‌کند و در درمان سرفه‌های همراه با خلط موثر است.
توضیحات
گایافنزین یک داروی خلط‌آور است که با تحریک غدد برونش، تولید خلط را افزایش داده و باعث روان‌تر شدن و کاهش چسبندگی خلط می‌شود. این خاصیت باعث تسهیل در دفع خلط از طریق سرفه می‌شود و به پاکسازی مجاری تنفسی کمک می‌کند. این دارو به خصوص در موارد سرفه‌های تولیدکننده خلط مثل برونشیت و سایر بیماری‌های تنفسی که تجمع خلط مشکل‌ساز است، مفید می‌باشد. گایافنزین به صورت خوراکی مصرف می‌شود و معمولاً اثر آن در ۳۰ دقیقه تا ۱ ساعت آغاز می‌شود. گایافنزین مستقیماً اثر ضدسرفه ندارد، بلکه به کاهش غلظت خلط و افزایش تخلیه آن کمک می‌کند، بنابراین باعث کاهش تحریک مجاری تنفسی می‌شود. این دارو معمولاً به صورت ترکیبی با داروهای ضدسرفه و ضداحتقان تجویز می‌شود.
مواد تشکیل دهنده
Guaifenesin (C10H14O4)
نحوه مصرف
خوراکی (دهان)
فارماکولوژی
گایافنزین با تحریک غدد برونش باعث افزایش ترشح مخاط و کاهش چسبندگی آن می‌شود و به این ترتیب پاکسازی راه‌های هوایی را تسهیل می‌کند. به سرعت در دستگاه گوارش جذب شده و در ادرار دفع می‌شود.
شکل دوز در دسترس
قرص شربت کپسول قطره خوراکی
واحد اندازه گیری دارو
میلی‌گرم (mg)
اوردوز
مصرف بیش از حد ممکن است باعث تهوع، استفراغ، اسهال و گیجی شود. در موارد اوردوز حتماً به پزشک مراجعه شود.
اطلاعات نسخه گیری
معمولا بدون نسخه در دسترس است اما در صورت تجویز پزشک بهتر است نسخه داشته باشد.
نحوه پذیرش نسخه
داروخانه‌ها معمولاً این دارو را با یا بدون نسخه ارائه می‌دهند.
خطرات
مصرف خودسرانه دارو به شدت خطرناک است و ممکن است منجر به عواقب برگشت ناپذیری شود لطفا قبل از مصرف هرگونه دارو حتما با یک پزشک مشکل خود را مطرح نمایید
خطرات مصرف با الکل
تداخل دارویی خاصی گزارش نشده اما مصرف همزمان الکل می‌تواند عوارض جانبی مانند خواب‌آلودگی یا سرگیجه را تشدید کند.
خطرات مصرف در دوران شیردهی
اطلاعات کافی موجود نیست، باید با احتیاط و تحت نظر پزشک مصرف شود.
خطرات مصرف در دوران بارداری
اطلاعات کافی در مورد ایمنی آن در بارداری وجود ندارد، باید با احتیاط مصرف شود و فقط در صورت ضرورت توسط پزشک تجویز شود.
تداخل غذایی
مصرف مایعات زیاد در زمان مصرف دارو توصیه می‌شود تا خلط راحت‌تر دفع شود. از مصرف همزمان با داروهای سرماخوردگی و ضدسرفه بدون مشورت پزشک خودداری شود.
دیگر خطرات
واکنش‌های آلرژیک نادر تحریک دستگاه گوارش خواب‌آلودگی در برخی موارد
عوارض جانبی
تهوع استفراغ سردرد سرگیجه واکنش‌های آلرژیک نادر مانند راش یا خارش
موارد مصرف
برونشیت مزمن
برونشیت مزمن نوعی بیماری التهابی طولانی‌مدت در راه‌های هوایی (برونش‌ها) است که با سرفه مزمن همراه با خلط حداقل به‌مدت سه ماه در دو سال متوالی شناخته می‌شود. این بیماری معمولاً یکی از اجزای اصلی بیماری انسداد مزمن ریوی (COPD) است و در افراد سیگاری یا در معرض آلاینده‌ها بیشتر دیده می‌شود.
سینوزیت
سینوزیت به التهاب یا عفونت سینوس‌های اطراف بینی گفته می‌شود که می‌تواند حاد، تحت‌حاد یا مزمن باشد. این بیماری با علائمی مانند گرفتگی بینی، درد صورت، ترشحات غلیظ بینی، سردرد و کاهش بویایی همراه است. اغلب پس از سرماخوردگی یا آلرژی رخ می‌دهد.
انسداد ریوی مزمن
انسداد مزمن ریوی یا COPD یک بیماری پیش‌رونده و مزمن ریه‌هاست که با انسداد جریان هوا همراه است و در نتیجه‌ی آسیب طولانی‌مدت به ریه‌ها، به‌ویژه به دلیل سیگار یا آلاینده‌ها، ایجاد می‌شود. این بیماری شامل برونشیت مزمن و آمفیزم ریوی است و باعث سختی در تنفس، سرفه مزمن و کاهش ظرفیت عملکردی ریه می‌شود.
سرما خوردگی
سرماخوردگی یک عفونت ویروسی حاد در ناحیه فوقانی دستگاه تنفسی (بینی، گلو، سینوس‌ها) است که معمولاً بی‌خطر و خودمحدودشونده است. علائم آن شامل آبریزش بینی، گلودرد، سرفه، عطسه و تب خفیف است و طی ۷ تا ۱۰ روز بهبود می‌یابد.