درد در صورت
درد صورت یک علامت بالینی است که ممکن است به دلایل مختلفی از جمله مشکلات عصبی، التهابات، اختلالات دندانی، سینوسی یا حتی بیماری‌های سیستمیک ایجاد شود. شدت و ماهیت درد بسته به علت زمینه‌ای متفاوت است.
توضیحات
درد در ناحیه صورت ممکن است یک‌طرفه یا دوطرفه باشد و می‌تواند به صورت تیر کشیدن، سوزش، ضربان‌دار، فشاری یا مزمن ظاهر شود. از علل رایج این علامت می‌توان به موارد زیر اشاره کرد: نورالژی عصب سه‌قلو (تری‌ژمینال): یک درد ناگهانی، شدید و برق‌آسا در ناحیه صورت، به‌خصوص در فک بالا یا پایین. عفونت‌های سینوسی: مانند سینوزیت، که باعث درد عمقی در گونه‌ها، پیشانی یا اطراف چشم می‌شود. دندان‌درد: به‌خصوص در صورت گسترش عفونت دندانی به فک یا سینوس. TMJ (اختلال مفصل گیجگاهی-فکی): درد در ناحیه فک، گوش یا گیجگاه به همراه صدای کلیک هنگام جویدن. زونا (هرپس زوستر): ممکن است باعث درد سوزشی در یک طرف صورت شود، حتی پیش از ایجاد ضایعات پوستی. سردرد خوشه‌ای یا میگرنی: گاهی درد آن به نواحی صورت منتشر می‌شود. در برخی موارد نادرتر، درد صورت می‌تواند علامتی از بیماری‌های جدی‌تر مانند تومورهای مغزی، سکته مغزی، یا بیماری‌های خودایمنی باشد.
انتظار چه چیزهایی رو باید داشته باشیم
اگر فردی دچار درد در صورت شود، باید انتظار موارد زیر را داشته باشد: در نوع درد: می‌تواند ثابت یا متناوب، خفیف یا بسیار شدید باشد. در انتشار درد: ممکن است به دندان، فک، گوش، پیشانی یا گردن کشیده شود. در واکنش به لمس یا باد: به‌ویژه در نورالژی، لمس یا تحریک ملایم می‌تواند درد شدیدی ایجاد کند. در بروز سایر علائم همراه: مانند تب، تورم، ترشح از بینی، بی‌حسی، اختلال در حرکت فک یا اشک‌ریزش چشم.
پیشرفت طبیعی علامت
روند طبیعی درد صورت بسته به علت زمینه‌ای متفاوت است: در موارد حاد مانند عفونت سینوس یا دندان، با درمان مناسب، درد طی چند روز تا یک هفته برطرف می‌شود. در موارد مزمن مانند نورالژی یا TMJ، درد ممکن است ماه‌ها تا سال‌ها ادامه داشته باشد و دوره‌های تشدید و فروکش داشته باشد. در زونا، درد ممکن است حتی بعد از بهبودی ضایعات پوستی به صورت "نورالژی پس از هرپس" باقی بماند. در صورت درمان نشدن علت زمینه‌ای، احتمال پیشرفت درد و بروز عوارض وجود دارد.
تغییرات در مکانیزم بدن
درد صورت معمولاً ناشی از اختلال در مسیرهای عصبی یا التهابات بافتی است. تغییرات مهم عبارتند از: تحریک یا فشردگی اعصاب: به‌ویژه عصب تری‌ژمینال، که باعث انتقال درد از ناحیه صورت به مغز می‌شود. افزایش پیام‌های درد در مغز: در برخی موارد، مانند میگرن یا نورالژی، مغز بیش‌ازحد به پیام‌های درد پاسخ می‌دهد. واکنش ایمنی بدن: در عفونت‌ها یا بیماری‌های التهابی، بدن با التهاب و تورم پاسخ می‌دهد که باعث درد می‌شود. تغییرات در عضلات و مفاصل: به‌ویژه در اختلالات فک که ممکن است باعث درد ناشی از سفتی یا فشار عضلانی شود.
مشکلاتی که ممکن است ایجاد شود
اگر علت زمینه‌ای درد صورت درمان نشود، ممکن است با مشکلات زیر مواجه شویم: اختلال در خواب و کیفیت زندگی: درد مزمن می‌تواند باعث اضطراب، بی‌خوابی و افسردگی شود. مشکل در غذا خوردن یا صحبت کردن: به‌خصوص در اختلالات فک یا دردهای شدید. پیشرفت بیماری زمینه‌ای: مانند گسترش عفونت دندانی به سینوس یا مغز. کاهش عملکرد اجتماعی و شغلی: افراد دچار درد مداوم ممکن است نتوانند به‌خوبی کار یا ارتباط اجتماعی برقرار کنند. وابستگی به داروهای مسکن: در صورت مصرف مکرر و طولانی‌مدت.
بیماری های مرتبط
نورالژی عصب سه‌قلو
نورالژی عصب سه‌قلو یک اختلال عصبی شدید و ناتوان‌کننده است که باعث ایجاد درد ناگهانی، شدید و سوزاننده در ناحیه صورت می‌شود. این درد معمولاً در یک طرف صورت احساس می‌شود و ناشی از تحریک یا آسیب به عصب سه‌قلو (trigeminal nerve) است که مسئول احساسات در صورت می‌باشد.