سرفه

آتلکتازی (به انگلیسی: Atelectasis) یا شُش‌چسبیدگی فرواُفت شش، عبارت است از جمع شدن یک قسمت از ریه یا تمامی یک ریه. این وضعیت باعث عدم جذب اکسیژن به مقدار کافی از ریه می‌شود. دیدن آتلکتازی در رادیوگرافی قفسه سینه شایع است. آتلکتازی انبساط ناقص یا روی هم خوابیدن حباب‌های ریوی یا قطعه‌ای از ریه یا لب یا لب‌های ریه است. اتساع ناقص ریه‌ها در موقع تولد یا پیدایش حالت به‌هم چسبیده و بی‌هوا در قسمتی از ریه که ناشی از انسداد نایژه مربوط به آن یا فشار خارجی است باعث آتلکتازی می‌شود. در این بیماری هوای موجود در بافت قسمت مبتلای ریه جذب شده، دیواره‌های آن روی هم می‌خوابند.

آسکاریازیس عفونت روده کوچک است که ناشی از آسکاریس لومبریکوئیدسکه یک گونه کرم گرد است. کرم های گرد نوعی کرم انگلی هستند. عفونت های ناشی از کرم های گرد نسبتاً شایع هستند. آسکاریازیس شایع ترین عفونت کرم گرد است. در باره ۱۰ درصد به گفته سازمان بهداشت جهانی (WHO) کشورهای در حال توسعه به کرم های روده آلوده هستند. با این حال، عفونت کرم انگلی در ایالات متحده رایج نیست مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری. آسکاریازیس در مکان هایی که بهداشت مدرن ندارند شایع است. افراد از طریق غذا و آب ناسالم به این انگل مبتلا می شوند. عفونت معمولاً هیچ علامتی ایجاد نمی‌کند، اما تعداد زیاد کرم‌های گرد (هجوم‌های شدیدتر) می‌تواند منجر به مشکلاتی در ریه‌ها یا روده‌ها شود.

آمپیم عارضه‌ای است که بر فضای بین بیرونی‌ترین لایه ریه‌ها و لایه‌ای که دیواره قفسه سینه را لمس می‌کند و به فضای پلورال معروف است اثر می‌گذارد. این فضا به‌منظور کمک به ریه‌ها برای انبساط و انقباض وجود دارد. فضای پلورال به‌صورت طبیعی حاوی مقدار کمی مایع است. آمپیم زمانی رخ می‌دهد که در فضای پلورال مایع اضافی شروع به انباشت می‌کند. انواع مختلف باکتری به ایجاد مایع و چرک در فضای پلورال منجر می‌شوند. در اغلب موارد ذات‌الریه به آمپیم منجر می‌شود.

آنسفالیت مغز (Encephalitis) یا التهاب بافت مغز یک عفونت نادر و جدی با علل احتمالی متعدد است. این بیماری ممکن است فقط علائم و نشانه‌های خفیف آنفولانزا مانند تب یا سردرد را ایجاد کند یا اصلا علائمی نداشته باشد. هم‌چنین ممکن است علائم شدیدی از جمله گیجی، تشنج، مشکلات حرکتی، بینایی و شنوایی و حتی کما ایجاد کند. ویروس‌ها علت بروز حدود ۷۰ درصد از موارد آنسفالیت مغزی هستند. در واقع التهاب در مغز به‌دلیل تلاش بدن برای مبارزه با ویروس رخ می‌دهد. در موارد نادر، باکتری‌ها، قارچ‌ها و کرم‌های انگلی می‌توانند باعث ابتلا به آن شوند. کودکان خردسال (سن یک سال و کمتر) و افراد مسن (۶۵ سال و بالاتر) حساس‌ترین رنج سنی ابتلا به این بیماری هستند. در برخی موارد، آنسفالیت می‌تواند تهدیدکننده زندگی باشد. تشخیص و درمان به‌موقع آن تحت نظر دکتر آنسفالیت بسیار مهم است، زیرا پیش‌بینی چگونگی تأثیر آنسفالیت بر هر فرد دشوار است.

آنفولانزا یا آنفلوآنزا (Influenza) یک بیماری شایع ویروسی است که معمولا از پاییز تا اوایل بهار رخ می‌دهد. شدت این بیماری در میان افراد مختلف متفاوت است، اما غالبا به عطسه، سرفه و خستگی منجر می‌شود. سویه‌­های مختلفی از ویروس این بیماری وجود دارد. هر سال محققان شایع‌ترین سویه‌های مربوط به آنفلوآنزا را مشخص می‌کنند تا از آن‌ها برای تهیه واکسن استفاده کنند. واکسن یکی از ساده­‌ترین و موثرترین راه­‌های پیشگیری از این بیماری مسری است.

بیماری پروانه‌ای اپیدرمولیز بولوسا ( Epidermolysis Bullosa ) (EB) یک بیماری ژنتیکی پوستی و نادر است که باعث ایجاد تاول، زخم و اسکار بر روی پوست و غشاهای مخاطی مانند دهان، نای، مری و… در پاسخ به حداقل ترومای مکانیکی می­شود. میزان بروز و شیوع این بیماری به ترتیب 57/19 و 07/11 در هر 1,000,000 تخمین زده شده است. شدت بیماری از ملایم تا کشنده تغییر می‌کند. ای بی واگیر ندارد. شدت بیماری در مبتلایان پیشرونده و افزاینده است و حتی ممکن است به مرگ منتهی گردد. در نتیجه این بیماری، پوست به شدت شکننده شده و با کوچکترین خراشی لایه لایه شده و کنده می‌شود. تاول‌های زیاد از بارزترین علایم این بیماری است. احتمال ابتلا به سرطان پوست در این بیماران بیش از سایرین می‌باشد. این بیماری در تمامی گروه های قومی و نژادی رخ می دهد و به طور مساوی در مردان و زنان بروز می کند. این بیماری معمولا به دو صورت بروز پیدا می‌کند، در دسته اول افراد به صورت مادرزادی به این بیماری مبتلا می‌شوند و دسته دیگر در بدو تولد دچار این بیماری می‌شوند.

این بیماری که در انگلیسی به آن «esophagitis» (ازوفاژیت) می‌گویند، یکی از انواع شایع بیماری های گوارشی است که باعث تحریک و ورم جداره‌های مری می‌شود. این التهاب ممکن است به بافت مری آسیب برساند. آسیب‌دیدگی مری با درد شدید و احساس فشار در قفسه سینه، و بلع دردناک شروع می‌شود. و اگر درمان مناسب و به‌ موقع انجام نشود به بیماری‌های معده، اختلال در بلع، زخم مری و اسکار مری تبدیل می‌شود.

ایدز یک ویروس آسیب رسان به سیستم ایمنی بدن است، که سلول های CD4 که از نوع سلول های ایمنی دسته T هستند را تحت تاثیر قرار داده و از بین می برد. از بین بردن سلول های T فرد مبتلا، با گذشت زمان افزایش پیدا می کند و بدن فرد بیمار، مستعد ابتلا به انواع بیماری های از جمله، انواع سرطان ها، می شود. با کاهش تعداد سلول های CD4، سیستم ایمنی بدن ضعیف می شود، به طور طبیعی در افراد بزرگسال تعداد CD4 معمولا از ۵۰۰ تا ۱۵۰۰، در یک میلی متر مکعب است، ولی فردی که ایدز مبتلا است این مقدار به زیر ۲۰۰ عدد می رسد.

ابولا یک ویروس نادر اما کشنده است که باعث تب، بدن درد و اسهال و گاهی خونریزی در داخل و خارج بدن می شود. همانطور که ویروس در بدن پخش می شود، به سیستم ایمنی و اندام ها آسیب می رساند. در نهایت باعث کاهش سطح سلول های لخته کننده خون می شود. این منجر به خونریزی شدید و غیرقابل کنترل می شود.

برونشکتازی (bronchiectasis) یک بیماری شایع است با دوره‌ای از عفونت‌های مکرر قفسه سینه، که به راه‌های هوایی آسیب می‌رساند و آنها را مستعد عفونت بیشتر می‌کند. نشانه‌های تیپیکال آن شامل سرفه مداوم و تولید خلط است. هدف اصلی درمان، کاهش عفونت‌های ریه و بهبود کیفیت زندگی است.

برونشیولیت عبارت است از یک عفونت حاد، بسیار مسری و ویروسی ریه که در نوزادان 0 تا 12 ماه شایع است. این بیماری هر سال در ماه‌های زمستان رخ می‌دهد، و باعث می‌شود راه‌های هوایی کوچک در ریه‌ها ملتهب شده و با مواد التهابی (debris) پر شوند. راه‌های هوایی باریک شده و این منجر به مسدود شدن مسیر آزاد هوا می‌شود.

پنوموتوراکس یا نوموتوراکس (به انگلیسی: Pneumothorax ) یا هواجَنبی به معنی وجود هوا در حفره جنب است که مانع باز شدن کامل ریه می‌شود. پنوموتوراکس دارای انواع مختلفی است که شامل پنوموتوراکس اولیه (خودبه‌خودی) و ثانویه (باز) است. پنوموتوراکس (p خوانده نمی‌شود) خود به خودی سمت راست.

زکام همان سرماخوردگی است، اما در اصطلاح طب سنتی زُکام یا نَزْلة، چایمان یا آبریزش بینی (به انگلیسی: Rhinitis ) به معنی التهاب بافت مخاطی بینی است که آزاد شدن واسطه‌های التهابی مانند هیستامین موجب احتقان بینی، آبریزش بینی و کاهش حس بویایی می‌شود.

سارکوئیدوز (Sarcoidosis) یک بیماری با علت عصبی که در آن التهاب در گره‌های لنفاوی، ریه‌ها، کبد، چشم‌ها (شایع‌ترین آن یووئیت قدامی)، پوست و دیگر بافت‌ها رخ می‌دهد. واژه سارکوئیدوز به معنای «ناهنجاری گوشت‌مانند» است. در این بیماری، توده کوچکی از بافت غیرطبیعی گرانولوما در اندام‌های خاص بدن شکل می‌گیرد.

سرخجه یا ماسلز (Measles) نوعی بیماری ویروسی عفونی است که بیشتر در کودکان و نوجوانان و در موارد معدودی در بزرگسالان روی می‌دهد. علائم سرخک آلمانی شامل تب، سرماخوردگی، سرفه، خلط بینی، عطسه و یبوست هستند. بعد از چند روز، لکه‌های قرمزی روی پوست ظاهر می‌شوند که از صورت شروع شده و به سایر قسمت‌های بدن گسترش می‌یابند.

سرطان(Cancer)، رشد کنترل نشده سلول‌های غیرطبیعی در بدن است. در واقع تومور سرطانی بیماری است که در آن برخی از سلول‌های بدن بطور غیرقابل کنترلی رشد می‌کنند و به سایر قسمت‌های بدن نیز گسترش می‌یابند.

سل یکی از شایع‌ترین بیماری‌های ریوی است که اگر در زمان درستی تشخیص داده شود، قابل درمان است. این بیماری وسیله‌ی باکتری به نام مایکوباکتریوم توبرکلوزیس در بدن ایجاد می‌شود و اندام‌های مختلفی از جمله ریه‌ها را درگیر می‌کند. طبق آمارها در سال 2017 تقریباً 10 میلیون نفر در جهان به بیماری سل مبتلا بودند که البته درصد قابل توجهی از آن‌ها هم از این بیماری آگاه نبودند. طبق نظر کارشناسان این ویروس بزرگ‌ترین مقلد است و می‌تواند علائم سایر بیماری‌ها را تقلید کند و به بیانی خود را پشت سایر بیماری‌ها پنهان کند و در نهایت به فرد آسیب بزند.

سیلیکوزیس (به انگلیسی: Silicosis ) یک بیماری شغلی ریه است که بر اثر تنفس طولانی مدت غبارهای سیلیس ایجاد می‌شود. این بیماری یکی از بیماری‌های گروه پنوموکونیوز است.

شیستوزومیازیس (schistosomiasis) که به نام بیلارزیا (bilharzia) نیز شناخته می‌شود، یک بیماری انگلی است که در مناطق گرمسیری و نیمه‌گرمسیری رایج است. تست‌های قابل انجام در بالین بیمار و تست‌های نواری معرف ادرار نسبت به تشخیص میکروسکوپی سریع‌تر و راحت‌تر استفاده می‌شوند.

ویروس کرونا (نام علمی: Coronaviruses)، گروهی از ویروس‌ها متعلق به خانوادهٔ ویروسی کروناویریده هستند که از طریق ایجاد عفونت دستگاه تنفسی در پرندگان و پستانداران، ایجاد بیماری می‌کنند. این ویروس‌ها می‌توانند عامل ایجاد برخی از انواع سرماخوردگی معمولی تا عامل بیماری‌های شدیدتری همچون سارس، مرس و کووید ۱۹ باشند. کروناویروس‌ها در دههٔ ۱۹۶۰ کشف شدند و مطالعه بر روی آن‌ها به‌طور مداوم تا اواسط دهه ۱۹۸۰ ادامه داشت. اندازهٔ ژنوم ویروس‌های کرونا از ۲۶ تا ۳۲ کیلوباز، متغیر است که از بزرگ‌ترین ژنوم‌ها در بین ژنوم تمام آران‌ای ویروس‌ها هستند. این ویروس‌ها به‌طور طبیعی در انسان‌ها و پستانداران و پرندگان شیوع پیدا می‌کنند، با این حال تاکنون میلیون‌ها کروناویروس منتقل شده به انسان، کشف شده‌است. آخرین نوع آن‌ها، کروناویروس سندرم حاد تنفسی ۲ (SARS-CoV-2)، در دسامبر ۲۰۱۹ در شهر ووهان چین با همه‌گیری در انسان شیوع پیدا کرد. شیوع این کروناویروس پس از مدت کوتاهی تبدیل به دنیاگیری شد و تمام جهان را نگران کرد و تبدیل به یک بحران بین‌المللی شد.

کیست هیداتید یک نوع آلودگی انگلی است که از طریق کرمی به نام اکینوکوکوس (Echinococcus) ایجاد می‌شود و موجب بروز آسیب در کبد، ریه و سایر اندام‌های بدن می‌شود. فردی که به کیست هیداتید مبتلا می‌شود، معمولا عوارض شدیدی را تجربه می‌کند و کیست‌هایی در بدن او ایجاد می‌شوند که باید هر چه سریع‌تر درمان شوند. آمارها نشان می‌دهد که این بیماری سالانه بین 2 تا 3 میلیون نفر در سراسر دنیا را درگیر می‌کند و شیوع آن در مناطقی که سطح بهداشت ضعیفی دارند، بیشتر است. کیست هیداتید در زنان بسیار شایع‌تر از مردان است و این بیماری بیشتر در کبد و بعد ریه‌ها ایجاد می‌شود.

گرانولوماتوز وگنر که با نام واسکولیت گرانولوماتوز نیز شناخته می‌شود، یک اختلال خودایمنی نادر و جدی است که ابتدا رگ‌های خونی کوچک و متوسط بدن را درگیر می‌کند. اکنون این بیماری بیشتر گرانولوماتوز همراه با پلی‌آنژیت (GPA) نامیده می‌شود تا با وگنر اشتباه گرفته نشود.

غم‌باد یا گواتر (به انگلیسی: goitre)، به معنای هر نوع بزرگ شدگی غیرطبیعی غده تیروئید است. گواتر علل متعددی می‌تواند داشته باشد. از اختلالات عملکردی تا علل ناشناخته در ایجاد آن می‌توانند مطرح باشند. گواتر یکی از بیماری‌های شایع است که به ویژه در نوجوانان (سنین مدرسه) از شیوع بالایی برخوردار است. گواتر در دختران جوان و دارای اضافه وزن و در افرادی که در ارتفاعات بالا زندگی می‌کنند شایع‌تر است. گاهی دیده شده‌است میزان شیوع گواتر در بانوان ۸ برابر مردان است. از نظر عملکردی، گواتر به سه نوع گواتر ساده، کم‌کار و پرکار تقسیم می‌شود. شایع‌ترین نوع گواتر، گواتر ساده است که در این نوع فقط اندازه غده تیروئید بزرگ می‌شود، ولی میزان هورمون‌های تیروئید طبیعی است. لذا علامت چندانی به جز بزرگی غده ندارد. گواتر نوعی هایپرپلازی است که ناشی از کمبود ید است.

لنفوم نوعی سرطان خون است که گلبول های سفید خون به نام لنفوسیت ها را تحت تاثیر قرار می دهد. لنفوسیت ها بیشتر در سیستم لنفاوی ما زندگی می کنند و با مبارزه با عفونت و بیماری از سیستم ایمنی بدن ما حمایت می کنند. لنفوم زمانی شروع می شود که تغییرات در DNA ما منجر به رشد غیرقابل تنظیم و غیر طبیعی سلول های لنفوم سرطانی شود.

مالاریا نوعی بیماری انگلی شایع منتقله است که از نیش پشه آلوده به انسان منتقل می‌شود. انگل تک یاخته پلاسمودیوم در خون انسان عامل اصلی بیماری مالاریا است که با علائمی مثل تهوع شدید، تب بالا و لرز خودش را نشان می‌دهد. سالانه ۲۱۰ میلیون نفر در سراسر دنیا به این بیماری مبتلا می‌شوند و از این تعداد ۴۴۰ هزار نفر فوت می‌شوند.

انسداد راه هوایی به شرایطی اطلاق می‌شود که در آن جریان هوای آزاد به ریه‌ها به دلیل مسدود شدن مجاری تنفسی مختل می‌شود. این انسداد می‌تواند به علت عواملی مانند جسم خارجی، التهاب، تورم، یا اختلالات ساختاری در دستگاه تنفسی باشد. انسداد راه هوایی یک وضعیت اورژانسی است که نیاز به درمان فوری دارد.

کاهش اکسیژن خون (Hypoxemia) به معنای پایین بودن سطح اکسیژن در خون است. این وضعیت می‌تواند به علت مشکلات در تنفس، بیماری‌های ریوی، یا اختلالات گردش خون ایجاد شود و می‌تواند منجر به علائم و عوارض مختلفی شود.

درد شکم معمولاً از یک اختلال گوارشی ( آپاندیسیت، کوله سیستیت، سیروز، گاستریت، انسداد روده، زخم معده و...)؛ ناشی می شود، اما می تواند ناشی از یک اختلال تولید مثل و دستگاه تناسلی ادراری (GU)(حاملگی خارج از رحم، بیماری التهابی لگن، کیست تخمدان، پروستاتیت، سنگ کلیه)؛ اسکلتی عضلانی یا عروقی (آنوریسم آئورت شکمی، ایسکمی شریان مزانتریک، بحران سلول های داسی شکل، نارسایی قلبی) باشد؛ و علل دیگر( سرطان شکم، ضربه به شکم، پریتونیت، پانکراتیت، برخی عفونت های گوارشی، آندومتریوز) ؛ مصرف مواد مخدر؛ یا مصرف سموم از دلایل دیگر بروز این بیماری هستند. مکانیسم هایی که باعث ایجاد درد شکم می شوند عبارتند از کشش دیواره روده، کشش در صفاق یا مزانتر، انقباض شدید روده ای، التهاب، ایسکمی، و تحریک عصب حسی. باید به پزشک متخصص مراجعه شود تا شرح حال گیری انجام شود؛ باید مشخص شود که درد ثابت است یا متناوب (درد مداوم و ثابت شکم حاکی از سوراخ شدن اندام، ایسکمی، التهاب یا خون در حفره صفاقی است. درد متناوب و گرفتگی شکم نشان می دهد که بیمار ممکن است دارای انسداد یک عضو توخالی باشد)؛ باید معلوم شود که سرفه، فعالیت، استفراغ، غذا خوردن، یا راه رفتن درد را بدتر یا تسکین می دهد؛ در مورد افزایش نفخ، یبوست، اسهال و تغییر در ثبات مدفوع، تکرر ادرار، رنگ و نوع ادرار باید سوال پرسیده شود.