مترونیدازول(فلازیل)(P01AB01)
مترونیدازول یک آنتیبیوتیک و ضد پروتوزوآ است که برای درمان عفونتهای باکتریایی و انگلی مانند عفونتهای واژینال (تریکوموناس)، آمیبیاز، ژیاردیازیس، و عفونتهای ناشی از باکتریهای بیهوازی (مانند کلستریدیوم و باکتروئیدها) استفاده میشود.
توضیحات
مترونیدازول یک داروی نیتروایمیدازول است که با تداخل در سنتز DNA میکروارگانیسمهای حساس، باعث مرگ آنها میشود. این دارو علیه طیف وسیعی از باکتریهای بیهوازی (مثل Bacteroides fragilis, Clostridium difficile) و تک یاختهها (مثل Trichomonas vaginalis, Entamoeba histolytica, Giardia lamblia) مؤثر است. مکانیسم اثر: پس از ورود به سلول میکروارگانیسم، به شکل فعال (رادیکالهای آزاد نیترو) تبدیل میشود که به DNA متصل شده و باعث شکستن رشتههای DNA و مرگ میکروب میشود. موارد مصرف اصلی: عفونتهای زنان (تریکومونیازیس واژینال) ژیاردیازیس (اسهال انگلی) آمیبیاز (عفونت رودهای یا کبدی ناشی از آمیب) عفونتهای بیهوازی (مانند آبسههای شکمی، پریودنتیت) پیشگیری از عفونت پس از جراحیهای روده درمان عفونتهای پوستی مانند روزاسه (در فرم موضعی) مدت زمان درمان: بسته به نوع عفونت از 5 تا 10 روز متغیر است.
مواد تشکیل دهنده
ماده مؤثر: مترونیدازول (Metronidazole) مواد کمکی در قرص: استئارات منیزیم سلولز میکروکریستالی سیلیکون دیاکسید
نحوه مصرف
خوراکی (قرص) → جذب از روده کوچک تزریقی (IV) → ورود مستقیم به خون موضعی (ژل/کرم) → جذب محدود از پوست یا مخاط واژینال (شیاف) → جذب از مخاط واژن
فارماکولوژی
جذب: سریع از دستگاه گوارش (بیوآوایی ~100%). نیمهعمر: 6-8 ساعت. دفع: بیشتر از طریق ادرار (60-80%) و کمی از مدفوع. پروتئینباندی: کمتر از 20%.
شکل دوز در دسترس
قرص خوراکی (200 mg, 250 mg, 400 mg, 500 mg) شیاف واژینال ژل یا کرم موضعی (0.75%, 1%) آمپول تزریقی (500 mg/100 mL)
واحد اندازه گیری دارو
میلیگرم (mg) برای قرص و تزریق درصد (%) برای فرمهای موضعی
اوردوز
علائم: تشنج، نوروپاتی، استفراغ شدید. درمان: شستشوی معده، درمان حمایتی، دیالیز در موارد شدید.
اطلاعات نسخه گیری
در بسیاری از کشورها نیاز به نسخه (Rx) دارد. برای عفونتهای ساده (مثل تریکوموناس) ممکن است تکدوز تجویز شود.
نحوه پذیرش نسخه
در داروخانهها با ارائه نسخه معتبر پزشک قابل دریافت است. در برخی کشورها فرمهای موضعی (مثل ژل) ممکن است بدون نسخه در دسترس باشند.
خطرات
مصرف خودسرانه دارو به شدت خطرناک است و ممکن است منجر به عواقب برگشت ناپذیری شود لطفا قبل از مصرف هرگونه دارو حتما با یک پزشک مشکل خود را مطرح نمایید
خطرات مصرف با الکل
تداخل شدید: باعث واکنش دیسولفیرام-مانند (تهوع، استفراغ، گرگرفتگی، تپش قلب) میشود. علت: متابولیتهای مترونیدازول تجزیه استالدهید (محصول متابولیسم الکل) را مهار میکنند و منجر به تجمع آن در خون میشوند. پرهیز از الکل تا 48 ساعت پس از پایان درمان.
خطرات مصرف در دوران شیردهی
مترونیدازول وارد شیر مادر میشود و ممکن است باعث طعم تلخ شیر یا عوارض گوارشی در نوزاد شود. در صورت نیاز، شیردهی باید تا 48 ساعت پس از آخرین دوز قطع شود (مخصوصاً در دوزهای بالا).
خطرات مصرف در دوران بارداری
رده بارداری FDA: B (اما در سه ماهه اول با احتیاط مصرف شود). ممکن است با نقایص جنینی همراه باشد، لذا فقط در صورت ضرورت و زیر نظر پزشک استفاده شود.
تداخل غذایی
از مصرف غذاهای حاوی تیرامین بالا (پنیر کهنه، مشروبات الکلی) پرهیز شود، زیرا ممکن است باعث سردرد یا فشار خون شود.
دیگر خطرات
مقاومت آنتیبیوتیکی در صورت استفاده نادرست. تشدید بیماریهای عصبی در بیماران با سابقه اختلالات CNS. تداخل با وارفارین (افزایش خطر خونریزی).
عوارض جانبی
شایع: تهوع، استفراغ، اسهال سردرد، سرگیجه طعم فلزی در دهان نادر اما جدی: نوروپاتی محیطی (گزگز و بیحسی دست و پا) انسفالوپاتی (گیجی، تشنج) واکنشهای آلرژیک (خارش، کهیر، آنافیلاکسی) پانکراتیت (التهاب لوزالمعده)
موارد مصرف
آکنه روزاسه
اسهال
پوسیدگی دندان
پوسیدگی دندان (Dental Caries) یک بیماری شایع دندانی است که در اثر فعالیت باکتریهای دهان، تخریب مینا و عاج دندان رخ میدهد. این مشکل با تشکیل پلاک دندانی، تولید اسید و در نهایت ایجاد حفره در دندان همراه است. در صورت عدم درمان، پوسیدگی میتواند به عفونت، درد شدید و حتی از دست دادن دندان منجر شود.
زخم معده
مننژیت