دکتر شهاب شهابی

دکتر مریم درویش

دکتر ثریا صادقی

آدنوم یک نوع تومور خوش‌خیم است که از بافت‌های غده‌ای نشأت می‌گیرد و در اندام‌های مختلف بدن، مانند غده‌های تیروئید، هیپوفیز، آدرنال، ریه‌ها، کبد، پستان و روده‌ها ایجاد می‌شود. با این که آدنوم‌ها معمولاً غیرسرطانی هستند، اما برخی از انواع آن‌ها می‌توانند به مرور زمان به سرطان تبدیل شوند.

تعریف و انواع آدنوم
آدنوم یک تومور خوش‌خیم است که از سلول‌های غده‌ای منشأ می‌گیرد و در اثر رشد غیرطبیعی و تکثیر سلول‌های غده‌ای ایجاد می‌شود. انواع مختلفی از آدنوم وجود دارد، که شامل موارد زیر می‌شود:

آدنوم تیروئید: از غده تیروئید منشأ می‌گیرد و ممکن است باعث ایجاد ندول‌های خوش‌خیم در تیروئید شود.
آدنوم هیپوفیز: در غده هیپوفیز تشکیل می‌شود و می‌تواند بر تولید هورمون‌ها در بدن تأثیر بگذارد.
آدنوم کبدی: در کبد ایجاد می‌شود و معمولاً با عوامل خطری مثل مصرف طولانی مدت داروهای ضدبارداری خوراکی همراه است.
آدنوم روده بزرگ: از بافت‌های غده‌ای روده بزرگ ایجاد می‌شود و به صورت پولیپ ظاهر می‌شود. این نوع آدنوم در صورت عدم درمان می‌تواند به سرطان کولورکتال تبدیل شود.
علل ایجاد آدنوم
علل دقیقی که باعث ایجاد آدنوم‌ها می‌شوند به طور کامل مشخص نیست، اما عوامل زیر می‌توانند در بروز آدنوم‌ها نقش داشته باشند:

عوامل ژنتیکی و ارثی: وجود سابقه خانوادگی آدنوم یا سرطان در خانواده می‌تواند ریسک ابتلا را افزایش دهد.
عوامل محیطی و سبک زندگی: مصرف الکل، سیگار، تغذیه نامناسب، و چاقی از عوامل خطر آدنوم به ویژه در کبد و روده بزرگ هستند.
هورمون‌ها: برخی از آدنوم‌ها مانند آدنوم‌های کبدی و هیپوفیز ممکن است تحت تأثیر تغییرات هورمونی ایجاد شوند.
علائم آدنوم
علائم آدنوم بستگی به اندازه، محل و نوع آن دارد و ممکن است در برخی از افراد بدون علامت باشد. با این حال، علائم عمومی می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

آدنوم تیروئید: ایجاد توده در گردن، تغییرات وزنی و علائم مربوط به پرکاری یا کم‌کاری تیروئید.
آدنوم هیپوفیز: سردرد، مشکلات بینایی، و تغییرات هورمونی که می‌تواند باعث نوسانات وزنی، مشکلات قاعدگی و تغییرات خلقی شود.
آدنوم کبدی: درد در ناحیه فوقانی شکم، احساس سیری زودرس و در موارد نادر زردی.
آدنوم روده بزرگ: ممکن است بدون علامت باشد اما در موارد پیشرفته ممکن است خونریزی گوارشی و تغییر در عادات روده‌ای ایجاد کند.
تشخیص آدنوم
برای تشخیص آدنوم‌ها معمولاً از روش‌های زیر استفاده می‌شود:

تصویربرداری پزشکی: مانند سونوگرافی، سی‌تی اسکن، و ام‌آرآی برای مشاهده توده‌های مشکوک و ارزیابی اندازه و موقعیت آنها.
آزمایشات خون و هورمون‌ها: به ویژه برای آدنوم‌های تیروئید و هیپوفیز.
اندوسکوپی: برای تشخیص و برداشتن پولیپ‌های روده‌ای.
بیوپسی: در برخی موارد، نمونه‌برداری از توده برای بررسی سلول‌های بافت و تایید خوش‌خیم بودن آن لازم است.
درمان آدنوم
درمان آدنوم به نوع و اندازه آن بستگی دارد. برخی از روش‌های درمانی شامل موارد زیر می‌شود:

جراحی: برای برداشتن توده‌های بزرگ یا آدنوم‌هایی که باعث مشکلات و علائم شدید می‌شوند.
مراقبت و پیگیری مداوم: در صورتی که آدنوم کوچک و بدون علامت باشد، ممکن است پزشک توصیه کند که به جای درمان تهاجمی، به طور منظم وضعیت توده تحت نظر باشد.
درمان دارویی: برای کنترل علائم ناشی از ترشح غیرطبیعی هورمون‌ها، به خصوص در آدنوم‌های هیپوفیز.
پیشگیری و مراقبت
برای پیشگیری از ایجاد آدنوم یا کاهش خطر آن، می‌توان موارد زیر را رعایت کرد:

رژیم غذایی سالم: مصرف میوه‌ها، سبزیجات و فیبر، و پرهیز از مصرف زیاد الکل و غذاهای پرچرب.
ورزش منظم: فعالیت‌های بدنی منظم می‌تواند به کنترل وزن و کاهش ریسک ابتلا به آدنوم‌ها کمک کند.
معاینات منظم پزشکی: افرادی که سابقه خانوادگی آدنوم دارند یا دارای عوامل خطر دیگر هستند، باید به طور منظم معاینات پزشکی انجام دهند.

آدنوم

آدنوم یا آدنوما به تومور خوش‌خیم با منشأ بافت غددی گفته می‌شود. این تومور در غددی مانند هیپوفیز، کولون، کبد، تیروئید، پاراتیروئید، غده فوق کلیوی و… تشکیل می‌شود.

تغییر در ساختار استخوان

توضیحات

بیماری های مرتبط

آدنوم