بیماری سرع (صرع): علل، علائم و روش‌های درمانی مؤثر

مقدمه

بیماری سرع یا صرع یکی از اختلالات عصبی شایع در جهان است که میلیون‌ها نفر را تحت تأثیر قرار داده است. این بیماری به دلیل فعالیت غیرطبیعی سلول‌های عصبی در مغز ایجاد می‌شود و منجر به تشنج‌های مکرر می‌گردد. در این مقاله، به بررسی علل بیماری سرع، علائم، روش‌های تشخیص و درمان‌های مؤثر آن می‌پردازیم.

بیماری سرع چیست؟

صرع یک اختلال مزمن سیستم عصبی مرکزی است که در آن فعالیت الکتریکی مغز به‌صورت غیرعادی افزایش می‌یابد و باعث بروز تشنج می‌شود. تشنج‌ها ممکن است خفیف یا شدید باشند و گاهی اوقات باعث از دست دادن هوشیاری می‌شوند.

علل بیماری سرع

دلایل مختلفی می‌توانند منجر به بروز صرع شوند که برخی از مهم‌ترین آن‌ها عبارتند از:

1. عوامل ژنتیکی

در برخی موارد، صرع می‌تواند ارثی باشد. جهش‌های ژنتیکی خاص می‌توانند احتمال ابتلا به این بیماری را افزایش دهند.

2. آسیب‌های مغزی

• • ضربه به سر: تصادفات یا سقوط‌هایی که به مغز آسیب می‌زنند.
  • سکته مغزی: کاهش جریان خون به مغز می‌تواند باعث صرع شود.
  • تومورهای مغزی: رشد غیرطبیعی سلول‌ها در مغز ممکن است منجر به تشنج شود.

3. عفونت‌های مغزی

بیماری‌هایی مانند مننژیت، انسفالیت و ایدز می‌توانند خطر ابتلا به صرع را افزایش دهند.

4. اختلالات تکاملی مغز

برخی از افراد به دلیل ناهنجاری‌های مادرزادی مغز، مانند سندرم داون یا توبروز اسکلروزیس، بیشتر در معرض صرع قرار دارند.

5. عوامل محیطی و سبک زندگی

• • مصرف الکل و مواد مخدر
  • کمبود خواب شدید
  • استرس و اضطراب مزمن

علائم بیماری سرع

علائم صرع بسته به نوع تشنج متفاوت است، اما برخی از رایج‌ترین نشانه‌ها عبارتند از:

• • تشنج‌های tonic-clonic (شامل حرکات شدید و از دست دادن هوشیاری)
  • خیرگی و عدم پاسخگویی (صرع کوچک یا absence seizures)
  • پرش‌های عضلانی ناگهانی (میوکلونیک)
  • احساسات غیرعادی مانند بو یا مزه عجیب
  • گیجی و سردرگمی پس از تشنج

انواع صرع

صرع به دو دسته کلی تقسیم می‌شود:

1. صرع کانونی (فوکال)

تشنج از یک بخش خاص مغز شروع می‌شود و ممکن است به سایر مناطق گسترش یابد.

2. صرع عمومی

تشنج تمام مغز را درگیر می‌کند و انواع مختلفی مانند تونیک-کلونیک، آبسانس و میوکلونیک دارد.

روش‌های تشخیص صرع

برای تشخیص دقیق صرع، پزشکان از روش‌های زیر استفاده می‌کنند:

1. الکتروانسفالوگرافی (EEG)

این تست فعالیت الکتریکی مغز را ثبت می‌کند و الگوهای غیرعادی را شناسایی می‌نماید.

2. تصویربرداری مغزی (MRI و CT اسکن)

برای بررسی آسیب‌های ساختاری مغز مانند تومورها یا سکته استفاده می‌شود.

3. آزمایش‌های خون

برای تشخیص عفونت‌ها، اختلالات متابولیک یا عوامل ژنتیکی مؤثر در صرع به کار می‌رود.

درمان بیماری سرع

درمان صرع بستگی به نوع و شدت آن دارد و شامل روش‌های زیر است:

1. داروهای ضدصرع

داروهایی مانند والپروات سدیم، کاربامازپین و لوتیراستام به کنترل تشنج‌ها کمک می‌کنند.

2. جراحی مغز

در مواردی که داروها مؤثر نباشند، جراحی برای برداشتن بخش آسیب‌دیده مغز انجام می‌شود.

3. تحریک عصب واگ (VNS)

دستگاهی زیر پوست قرار می‌گیرد و با ارسال سیگنال‌های الکتریکی به مغز، تشنج‌ها را کاهش می‌دهد.

4. رژیم کتوژنیک

یک رژیم غذایی پرچرب و کم‌کربوهیدرات که در برخی بیماران مؤثر است.

پیشگیری از صرع

اگرچه جلوگیری کامل از صرع ممکن نیست، اما رعایت برخی نکات خطر آن را کاهش می‌دهد:

• • پرهیز از مصرف الکل و مواد مخدر
  • استفاده از کلاه ایمنی در ورزش‌های پرخطر
  • کنترل فشار خون و دیابت برای جلوگیری از سکته مغزی
  • خواب کافی و مدیریت استرس

زندگی با بیماری سرع

بسیاری از افراد مبتلا به صرع می‌توانند زندگی عادی داشته باشند. نکات زیر به بهبود کیفیت زندگی کمک می‌کند:

• • مصرف منظم داروها
  • پرهیز از محرک‌های تشنج مانند نورهای شدید
  • ورزش منظم و رژیم غذایی سالم
  • آموزش اطرافیان برای کمک در زمان تشنج

سؤالات متداول درباره بیماری سرع

1. آیا صرع درمان قطعی دارد؟

در برخی موارد، داروها یا جراحی می‌توانند صرع را کاملاً کنترل کنند، اما در برخی بیماران نیاز به درمان مادام‌العمر وجود دارد.

2. آیا صرع خطرناک است؟

صرع معمولاً خطر جانی ندارد، اما تشنج‌های شدید ممکن است منجر به آسیب‌های فیزیکی شوند.

3. آیا کودکان هم به صرع مبتلا می‌شوند؟

بله، صرع در هر سنی ممکن است رخ دهد، اما در کودکان و سالمندان شایع‌تر است.

بیماری سرع یک اختلال پیچیده عصبی است که علل مختلفی دارد. با تشخیص به‌موقع و درمان مناسب، بسیاری از بیماران می‌توانند زندگی عادی داشته باشند. اگر شما یا یکی از نزدیکانتان علائم صرع را تجربه می‌کنید، حتماً به یک متخصص مغز و اعصاب مراجعه کنید.

با افزایش آگاهی درباره این بیماری، می‌توانیم به کاهش باورهای نادرست و بهبود کیفیت زندگی بیماران کمک کنیم.

نویان ای آی اولین هوش مصنوعی تشخیص بیماری در ایران و همچنین معرفی پزشکان مجرب در نزدیکترین مکان به شماست.

برای دریافت نوبت ویزیت کلیک کنید.