لاپاراسکوپی در جراحی‌های لاغری
مقدمه
در دو دهه گذشته، لاپاراسکوپی انقلابی در جراحی‌های چاقی (باریاتریک) ایجاد کرده است. بدین صورت که به‌جای برش بزرگ در شکم، طی یک جراحی کم‌تهاجمی با برش‌های کوچک، دوربینی وارد بدن میشود و جراح با ابزارهای ویژه عمل را انجام میدهد. این روش، در مقایسه با جراحی سنتی، درد کمتر، عوارض کمتر، دوران نقاهت کوتاه‌تر و بهبودی سریع‌تر دارد.
چرا لاپاراسکوپی؟
➤ مزایای کلیدی
- برش کوچک و جای زخم کمتر: تنها با چند شکاف ۰.۵–۱ سانتی‌متری، جای زخم بسیار محدود است.
- کمتر شدن درد و خون‌ریزی: جراح میتواند با دقت بالاتر عمل کند و خون‌ریزی داخلی ناشی از جراحی باز به حداقل برسد.
- کاهش خطر عفونت و فتق: با کاهش مواجهه با هوا و عوامل خارجی، عفونت و عوارض ناشی از برش کاهش چشمگیری داشته‌اند.
- دوران نقاهت سریع‌تر: بیماران معمولاً ۲–۳ روز در بیمارستان بستری میشوند و میتوانند طی ۲–۳ هفته به فعالیت‌های روزمره بازگردند.
- مرگ‌ومیر کمتر: میزان مرگ‌ومیر در روش لاپاراسکوپی تقریباً نصف جراحی باز است (۰.۱۶٪ در مقابل ۰.۴۱٪).
روشهای جراحی لاپاراسکوپی چاقی
۱. اسلیو گاسترکتومی (Sleeve Gastrectomy)
- حذف حدود ۸۰٪ حجم معده و باقی‌ماندن شکل لوله‌ای یا «اسلیو»
- کاهش تولید هورمون گرسنگی (گرلین) و احساس سیری زودهنگام
- مناسب برای BMI ≥ 40 یا BMI ≥ 35 با بیماریهای همراه مانند دیابت یا آپنه خواب
- زمان عمل حدود ۲ ساعت؛ بستری ۲ روز؛ کاهش وزن بین ۴۰–۵۰٪ در دو سال اول
- عوارض احتمالی: نشت معده، کمبود ویتامین‌ها، عفونت، فتق، برگشت اسید و تهوع
۲. بای‌پس معده (Gastric Bypass – Roux-en-Y)
- ایجاد کیسه کوچک معده و اتصال آن به روده کوچک، کاهش جذب کالری
- معمولاً برای افرادی با BMI بالا یا دیابت نوع ۲ قابل استفاده
- کاهش وزن مؤثر (۶۰–۷۰٪ وزن اضافه) و تأثیر چشمگیر در بهبود دیابت
- مزایا: نتایج بلندمدت‌تر در کاهش وزن و مدیریت دیابت
- معایب: احتمال بالاتر نشت، سوء جذب مواد مغذی، عوارض کوتاه‌مدت مانند سندرم دامپینگ، سنگ صفرا و ریفلاکس
۳. باند معده (Adjustable Gastric Band – AGB or LAP-BAND)
- بستن حلقه سیلیکونی متصل به درگاه تنظیم زیر پوست
- روش غیر برگشت‌پذیر نبوده و به‌راحتی قابلیت تنظیم دارد
- کاهش وزن حدود ۴۴٪ در دو سال، بستری کوتاه (۳۰–۶۰ دقیقه عمل و بلافاصله مرخصی)
- معایب: نیاز به کنترل زیاد، مشکلات باند مثل لغزش، تجمع مایع، مشکلات درگاه تنظیم، عفونت احتمالی
۴. Biliopancreatic Diversion with Duodenal Switch و SADI-S
- ترکیب اسلیو با بای‌پس روده برای کاهش جذب بیشتر
- کاهش وزن شدید (~۷۵٪) و بهبود دیابت شدید
- روش پیچیده‌تر، عوارض بیشتر، نیاز به پیگیری طولانی و مکمل‌های غذایی
۵. روشهای آندوسکوپی (بدون برش)
• بالون داخل معده (Intragastric Balloon)
- قرارگیری بالون سیلیکونی پر از saline یا گاز به مدت ۶ ماه
- کاهش وزن کوتاه‌مدت ۵–۱۵٪؛ مناسب برای BMI 30–40
- عوارض شامل تهوع، استفراغ، درد شکمی
• اسلیو گاستروپلاستی آندوسکوپی (Endoscopic Sleeve Gastroplasty – ESG)
- شکل‌دهی معده با بخیه و بدون برش جراحی
- کاهش وزن قابل توجه برای کلاس وزن‌های 1 و 2؛ بی‌خطری مناسب
• AspireAssist
- لوله و پورت برای تخلیه بخشی از غذا پس از وعده، مناسب BMI 35–55
- کاهش حدود ۱۲٪ وزن طی یک سال; نیاز به تعهد بلندمدت
مراحل انجام جراحی لاپاراسکوپی
🔹 قبل از عمل
- ارزیابی کامل پزشکی، آزمایشات، مشاوره روان‌شناسی
- رژیم غذایی از پیش مشخص و آماده‌سازی بیمار
- آموزش بیمار در مورد تغییرات سبک زندگی
🔹 روز عمل
- بیهوشی عمومی، سرم، استفاده از دستگاه‌های ضد لخته
- انجام برش‌ها و ورود تجهیزات عقبی (دوربین و ابزار)
🔹 بعد از عمل
- بستری ۱–۳ روز؛ مراقبت‌های اولیه، کنترل درد، جلوگیری از عفونت
- فعالیت سبک مثل راه رفتن از روز اول
- رژیم غذایی مرحله‌ای: مایعات شفاف → مایعات کامل → غذاهای نرم → به‌تدریج غذاهای جامد
- استفاده از مکمل ویتامین (B12، آهن، کلسیم، D)
مزایا و محدودیت‌ها
👍 مزایا
- کاهش وزن مؤثر (۴۰–۷۰٪ وزن اضافه)
- بهبود بیماریهای همراه مانند دیابت، فشار خون، آپنه خواب
- عمر طولانی‌تر و کیفیت زندگی بهتر (کاهش خطر مرگ دیابتی تا ۹۲٪)
⚠️ محدودیت‌ها
- خطر نشت، عفونت، نقاهت اشتها، سوء تغذیه، مشکلات روان‌شناختی
- نیاز به پیگیری مادام‌العمر، تغییرات آشکار در رژیم زندگی
فناوری‌های نوظهور
• جراحی رباتیک
- دید سه‌بعدی، دقت بالا، مناسب بیماران خیلی چاق یا جراحی‌های بازنگری
- مطالعه نشان داده کاهش عوارض و نشت، اگرچه هزینه و زمان جراحی بیشتر میشود
• لاپاراسکوپی تک‌برشی (SILS یا SINGLE-PORT)
- استفاده از تنها یک برش کوچک در ناف؛ کمتر دردناک، اسکار کمتر
- مناسب بیماران با BMI پایین‌تر و بدون جراحی قبلی
• هوش مصنوعی و واقعیت افزوده
- کمک در تصمیم‌گیری، برنامه‌ریزی، تشخیص بافت
- آینده‌ای هیجان‌انگیز برای جراحی دقیق‌تر و ایمن‌تر
مراقبت و پیگیری پس از عمل
- بررسی‌های مرتب پزشک و تغذیه‌شناس
- رژیم غذایی، ورزش حداقل ۱۵۰ دقیقه در هفته
- مکمل‌های ویتامینی بر اساس نوع جراحی
- پشتیبانی روانی/گروهی برای حفظ انگیزه و درمان عادات ناسالم
مطالب مرتبط
۱۸ مهر ۱۴۰۳
میگرن
میگرن نوعی اختلال عصبی مزمن است که با حملات شدید سردرد مشخص میشود.
ادامه مطلب۲۵ مهر ۱۴۰۳
بیماری آب سیاه
بیماری آب سیاه یا گلوکوم به چندین نوع مختلف تقسیم میشود که هرکدام از آن‌ها ویژگی‌ها، علل و روشهای درمان خاص خود را دارند. درک این تفاوت‌ها میتواند به تشخیص بهتر و درمان مؤثرتر کمک کند. در ادامه به توضیح انواع مختلف آب سیاه می‌پردازیم
ادامه مطلب۲۵ مهر ۱۴۰۳
بیماری آب مروارید
آب مروارید (کاتاراکت) یکی از شایعترین بیماریهای چشمی است که به‌طور عمده در افراد مسن رخ میدهد. این بیماری زمانی رخ میدهد که عدسی چشم، که به‌طور طبیعی شفاف است، به‌تدریج کدر و مات میشود. این وضعیت باعث کاهش بینایی و مشکلات دیگر چشمی میشود. با توجه به اینکه این بیماری به‌آرامی پیشرفت میکند، شناخت علائم آن و انجام معاینات منظم چشمی از اهمیت بالایی برخوردار است.
ادامه مطلب۲۵ مهر ۱۴۰۳
آریتمی قلب
آریتمی قلب به وضعیتی گفته میشود که در آن ضربان قلب از حالت طبیعی خارج میشود. این بیماری میتواند باعث نامنظمی در تپش‌های قلب شده و قلب را سریع‌تر، آهسته‌تر، یا نامنظم‌تر از حد معمول بتپاند. آریتمی‌ها ممکن است بدون علامت باشند یا علائم مختلفی را به همراه داشته باشند که میتواند خفیف یا شدید باشد و در برخی موارد نیاز به درمان فوری دارد. در این مقاله، به بررسی علائم، روشهای تشخیص و گزینه‌های درمان آریتمی قلب می‌پردازیم.
ادامه مطلب۲۵ مهر ۱۴۰۳
بیماری آبله
بیماری آبله برای هزاران سال بشریت را تحت تأثیر قرار داده است. شواهد تاریخی نشان میدهد که این بیماری حتی در مصر باستان و امپراتوری روم نیز وجود داشته است. یکی از بزرگ‌ترین موفقیت‌های بهداشت جهانی، ریشه‌کن کردن این بیماری در دهه 1970 با استفاده از برنامه‌های گسترده واکسیناسیون بود. آخرین مورد شناخته شده آبله در سال 1977 در سومالی گزارش شد و در نهایت سازمان جهانی بهداشت در سال 1980 اعلام کرد که این بیماری به طور کامل ریشه‌کن شده است.
ادامه مطلب۲۵ مهر ۱۴۰۳
روماتیسم مفصلی
روماتیسم مفصلی یا آرتریت روماتوئید یکی از شایعترین بیماریهای خودایمنی است که باعث التهاب مزمن مفاصل میشود. این بیماری به‌مرور زمان میتواند به تخریب مفاصل و کاهش کیفیت زندگی منجر شود. در این مقاله، به بررسی علائم، علل، و روشهای مدیریت و درمان روماتیسم مفصلی می‌پردازیم.
ادامه مطلب۲۵ مهر ۱۴۰۳
بیماری آلزایمر
بیماری آلزایمر یکی از شایعترین انواع زوال عقل است که معمولاً افراد مسن را تحت تأثیر قرار میدهد. این بیماری موجب از دست دادن تدریجی حافظه، کاهش قدرت تفکر و تغییرات رفتاری میشود. در حالی که آلزایمر درمان قطعی ندارد، اما شناسایی زودهنگام علائم و مدیریت مناسب میتواند کیفیت زندگی بیماران را بهبود بخشد. در این پست وبلاگ، به بررسی علائم، علل، و روشهای پیشگیری و مدیریت بیماری آلزایمر می‌پردازیم.
ادامه مطلب۵ آبان ۱۴۰۳
دیابت: همه چیز درباره‌ی این بیماری خاموش
دیابت یکی از شایعترین بیماریهای متابولیک در جهان است که میلیونها نفر در سراسر دنیا از آن رنج می‌برند. این بیماری زمانی رخ میدهد که بدن نتواند بهدرستی از انسولین، که هورمونی است که به تنظیم سطح قند خون کمک میکند، استفاده کند. دیابت میتواند مشکلات جدی برای سلامت فرد به وجود آورد و در صورتی که بهدرستی مدیریت نشود، به عوارضی مانند مشکلات قلبی، کلیوی، چشمی و عصبی منجر شود. در این مقاله، به بررسی انواع دیابت، علل، علائم، راههای پیشگیری و مدیریت آن خواهیم پرداخت.
ادامه مطلب۱ بهمن ۱۴۰۳
آستیگماتیسم: علت‌ها، علائم و روشهای درمان
آستیگماتیسم یکی از شایعترین مشکلات بینایی است که به علت انحنای نامنظم قرنیه یا عدسی چشم ایجاد میشود و منجر به تاری دید، سردرد، خستگی چشم و حساسیت به نور می‌گردد.
ادامه مطلب۲۷ فروردین ۱۴۰۴
بیماری دیابت: علائم، علل، پیشگیری و درمان
دیابت یک بیماری جدی است که اگر کنترل نشود، میتواند عوارض خطرناکی ایجاد کند
ادامه مطلب۱۷ اردیبهشت ۱۴۰۴
درمان خانگی کبد چرب
کبد چرب یکی از شایعترین بیماریهای مرتبط با سبک زندگی ناسالم است که در اثر تجمع چربی در سلولهای کبدی ایجاد میشود. خوشبختانه با روشهای خانگی، تغییر رژیم غذایی و استفاده از گیاهان دارویی میتوان این مشکل را بهبود بخشید. در این مقاله
ادامه مطلب۲۰ اردیبهشت ۱۴۰۴
درمان خانگی دیابت
دیابت یکی از شایعترین بیماریهای متابولیک در جهان است که میلیونها نفر را تحت تأثیر قرار داده است. این بیماری زمانی رخ میدهد که بدن نمیتواند بهدرستی از انسولین استفاده کند
ادامه مطلب۲۲ اردیبهشت ۱۴۰۴
عوارض آی وی اف (IVF): بررسی جامع و راههای کاهش خطرات
فرآیند لقاح خارج رحمی یا آی وی اف (IVF) یکی از پیشرفته‌ترین روشهای درمان ناباروری است که به میلیونها زوج در سراسر جهان کمک کرده است تا صاحب فرزند شوند.
ادامه مطلب۲۳ اردیبهشت ۱۴۰۴
فواید و عوارض زایمان در آب
زایمان در آب یکی از روشهای طبیعی زایمان است که در سال‌های اخیر محبوبیت زیادی پیدا کرده است.
ادامه مطلب۲۳ اردیبهشت ۱۴۰۴
اختلالات شخصیت: علائم، انواع و روشهای درمان
اختلالات شخصیت از جمله چالش‌برانگیزترین مشکلات روان‌شناختی هستند که بر نحوه تفکر، احساسات و رفتار افراد تأثیر می‌گذارند.
ادامه مطلب۲۹ اردیبهشت ۱۴۰۴
عوامل تغییر متابولیسم بدن: دلایل، اثرات و راههای کنترل آن
متابولیسم یا سوختوساز بدن، فرآیندی حیاتی است که انرژی مورد نیاز برای عملکردهای مختلف بدن را تأمین میکند.
ادامه مطلب۳۰ اردیبهشت ۱۴۰۴
انواع سونوگرافی
سونوگرافی یکی از روشهای تصویربرداری پزشکی است که با استفاده از امواج صوتی با فرکانس بالا، تصاویری از اندام‌های داخلی بدن تولید میکند
ادامه مطلب۳۰ اردیبهشت ۱۴۰۴
آلرژی پوستی کودکان: علل، علائم و روشهای درمان مؤثر
آلرژی پوستی در کودکان یکی از شایعترین مشکلاتی است که والدین با آن مواجه میشوند. این عارضه میتواند باعث ناراحتی، خارش و حتی عفونت‌های ثانویه شود.
ادامه مطلب۴ خرداد ۱۴۰۴
تأثیرات مخرب سیگار بر پوسیدگی دندان و آسیب به لثه‌ها
سیگار کشیدن نه‌تنها بر سلامت ریه و قلب تأثیر منفی می‌گذارد، بلکه یکی از عوامل اصلی پوسیدگی دندان‌ها و بیماریهای لثه محسوب میشود
ادامه مطلب۵ خرداد ۱۴۰۴
اقدامات اولیه برای پیشگیری از سکته مغزی: راهنمای جامع
سکته مغزی یکی از علل اصلی مرگ و ناتوانی در جهان است، اما خوشبختانه با رعایت برخی اقدامات پیشگیرانه میتوان خطر ابتلا به آن را به میزان قابل توجهی کاهش داد.
ادامه مطلب۶ خرداد ۱۴۰۴
تروماهای کودکی چیست؟
کودکی دوره‌ای است که باید مملو از شادی، بازی و رشد باشد، اما برای بسیاری این سال‌ها با تجربیات دردناکی همراه است.
ادامه مطلب۶ خرداد ۱۴۰۴
درمان سرطان روده: جدیدترین روشها و راهکارهای موثر
سرطان روده (کولورکتال) یکی از شایعترین انواع سرطان در جهان است که هر ساله هزاران نفر را درگیر میکند.
ادامه مطلب۶ خرداد ۱۴۰۴
درمان خانگی خشکی پوست بدن: راهکارهای طبیعی و مؤثر
خشکی پوست بدن یکی از مشکلات رایجی است که بسیاری از افراد با آن مواجه میشوند. عوامل مختلفی مانند آب وهوای خشک، استفاده از شوینده های قوی، کم آبی بدن و تغذیه نامناسب میتوانند باعث تشدید این مشکل شوند
ادامه مطلب۶ خرداد ۱۴۰۴
درمان خانگی عفونت واژن: روشهای طبیعی و مؤثر
عفونت واژن یکی از مشکلات شایع در میان زنان است که میتواند باعث خارش، سوزش، ترشحات غیرطبیعی و ناراحتی شود.
ادامه مطلب۷ خرداد ۱۴۰۴
اصول رژیم درمانی و انواع آن: راهنمای جامع برای بهبود سلامت
رژیم درمانی یکی از مؤثرترین روشها برای حفظ سلامت، پیشگیری از بیماریها و بهبود شرایط جسمانی است.
ادامه مطلب۸ خرداد ۱۴۰۴
خطرات مصرف الکل برای سلامت قلب: بررسی علمی و هشدارهای پزشکی
مصرف الکل یکی از عادات رایج در بسیاری از فرهنگهاست، اما تحقیقات علمی نشان میدهد که حتی مصرف متعادل آن میتواند تأثیرات منفی بر سلامت قلب داشته باشد.
ادامه مطلب۱۰ خرداد ۱۴۰۴
بیماری پیسی (ویتیلیگو) چیست؟ علل، علائم و جدیدترین روشهای درمان
بیماری پیسی یا ویتیلیگو (Vitiligo) یک اختلال پوستی است که باعث از بین رفتن رنگدانه های پوست و ایجاد لکه های سفید در نقاط مختلف بدن میشود. این بیماری مسری نیست
ادامه مطلب۱۰ خرداد ۱۴۰۴
راههای مؤثر برای پیشگیری از آرتروز: نکات طلایی برای حفظ سلامت مفاصل
آرتروز (استئوآرتریت) یکی از شایعترین بیماریهای مفصلی است که میلیونها نفر در سراسر جهان را تحت تأثیر قرار میدهد.
ادامه مطلب۱۰ خرداد ۱۴۰۴
عوارض عمل بای پس معده: بررسی جامع و راههای پیشگیری
عمل بای پس معده (Gastric Bypass Surgery) یکی از رایج‌ترین جراحی‌های کاهش وزن است که به افراد مبتلا به چاقی مفرط کمک میکند تا وزن خود را کاهش دهند و از مشکلات مرتبط با چاقی رهایی یابند
ادامه مطلب۱۰ خرداد ۱۴۰۴
مقابله با ناهنجاری فک: راهکارهای مؤثر و درمانهای پیشرفته
ناهنجاریهای فک از جمله مشکلات شایعی هستند که میتوانند بر عملکرد روزانه، زیبایی صورت و حتی سلامت روان افراد تأثیر بگذارند.
ادامه مطلب۱۰ خرداد ۱۴۰۴
تنگی کانال کارپال (سندرم تونل کارپال): علل، علائم، تشخیص و درمان
تنگی کانال کارپال یا سندرم تونل کارپال (CTS) یکی از شایعترین اختلالات مربوط به عصب محیطی است که میلیونها نفر در سراسر جهان را تحت تأثیر قرار میدهد
ادامه مطلب